در اطلاعیه مربوط به کشف کودتا که از جانب روابط عمومی سپاه پاسداران
انقلاب اسلامی اصفهان منتشر شد با اشاره به جاسوسی عوامل سیا تحت عناوین
امور خیریه و درمانی چنین آمده است: یکی از این سازمان ها تحت عنوان اسقفی
اعظم معروف است که مجموعه ای از جاسوسان بین المللی ورزیده در آن تشکل
یافته اند و مرکزیت آن به نام کلیسای اسقفی در اورشلیم و خاور میانه مشهور
است و دوایر مختلف آن در کشورهای منطقه گسترش یافته است و اعضای آن پس از
طی دوره های جاسوسی در انگلیس و اسرائیل در لباس اسقف و کشیش و ... در
کلیساهای اسقفی و موسسات وابسته به آنها هماهنگ با شبکه های جاسوسی سیا و
موساد به نفع امپریالیست جهانی به صورت یک رکن در سرویس جاسوسی اینتلجنت
سرویس به امر جاسوسی مبادرت می ورزند.
در ادامه این اطلاعیه آمده است : دایره اسقفی ایران واقع در اصفهان به
سرپرستی حسن دهقانی که سمت اسقفی اعظم اورشلیم و خاورمیانه را نیز عهده دار
است با بهره گیری از جاسوسان کارکشته و پرسابقه همچون ایرج متحده که اکنون
در بازداشت به سر می برد یکی از مهمترین پایگاه های جاسوسی وابسته به
اینتلجنت سرویس محسوب می شود .
در این اطلاعیه همچنین تاکید شده است : در یکی از صدها سند که از دایره
اسقفی به دست آمده و در رابطه با توطئه کودتای اخیر در ایران می باشد ذکر
شده است که مبلغ 500 میلیون دلار آمریکایی از یک منبع سیا برای دایره اسقفی
رسیده که بایستی این مبلغ بین بعضی از پرسنل ارتشی ایران ، رهبران فرقه
سیاسی غیرقانونی بهایی و ضد انقلابیون توزیع شود.
واکنش کلیسای اسقفی
به نظرمی رسد فرقه پروتستان پس از شکست در اجرای کودتا در پی آن بود که
فضای کشور را متشنج کند و تصمیم داشت ارامنه را نیز در این بازی وارد کند
که با توجه به بیانیه پیشوای وقت مذهبی ارامنه جلفای اصفهان و جنوب ایران
اقدام آنها راه به جایی نبرد.
پیشوای مذهبی ارامنه در این اطلاعیه جهت رفع هرگونه سوءتفاهم اعلام کرده که
دایره اسقفی به هیچ عنوان با خلیفه گری و سایر ارامنه اصفهان مربوط نیست.
در بخشی دیگر از این اطلاعیه آمده بود دایره اسقفی مرکز مسیحیان پروتستان
است و خلیفه گری و به خصوص خلیفه گری ارامنه جلفای اصفهان که مرکز آن
کلیسای تاریخی وانک [است] فقط مرکز ارامنه مسیحی می باشد و ربطی به دایره
مذکور ندارد.
پال هنت که بود؟
نگاهی به منابع نشان میدهد که پال هنت کشیش هندی تبار بریتانیایی، وابسته
به کلیسای انگلیکن بود و پس از انقلاب نقشی پررنگ در تبلیغ سوء علیه نظام
جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی داشت. او در کتابی که سال 1981 میلادی
در انگلیس به چاپ رساند ضمن نقل خاطرات خود در ایران حوادث و رویدادهای
انقلاب را با چنان دید تحقیرآمیز و آکنده از کینه و نفرت ذکر کرده و به
رشته تحریر درآورده که گویی انقلاب اسلامی ایران شورش گروهی ناآگاه بوده و
دستاوردی هم نداشته است.
جالب است بدانیم وی تنها چند روز پس از شکست آمریکا در صحرای طبس از ایران
خارج شد. رخدادی که با همکاری تنی چند از کارمندان سفارت بریتانیا در ایران
صورت گرفته بود و کارمندان از وحشت علنی شدن ارتباط خود با این اقدام
نظامی بلافاصله کشور را ترک کرده بودند.
جین وادل، منشی کلیسا و از عاملین کودتا
پیوست:
1- روزنامه اطلاعات، 2 شهریور 1359
2- روزنامه اطلاعات، 5 شهریور 1359
3- حسن دهقانی تفتی فرزند محمد و متولد 1299 در تفت است که تا هفت سالگی
در مدرسه مسیحیان یزد به تحصیل پرداخت. سپس در کالج اصفهان ادامه ی تحصیل
داد و در 18 سالگی مراسم تعمید بجای آورده ،رسما به آئین مسیحیت گروید. وی
که نام مستعار برناوا برای خود برگزیده بود. وی مدت 19 سال به عنوان کشیش
کلیسای حضرت لوقا در اصفهان و کلیسای قدس در تهران به فعالیت پرداخت و در
آبان 1359 به انگلستان رفت .
4- ایرج متحده یهودی زاده بود که پس از حسن دهقانی تفتی عهده دار ریاست
دایره اسقفی ایران بود و پس از بازنشستگی به انگلستان مهاجرت کرد.
5- جان گراهام نخستین سفیر انگلیس در ایران پس از انقلاب اسلامی بود که ماموریتش تنها یک سال دوام داشت از 1979 تا 1980
6- خاطرات پال هنت کشیش های انگلیسی در دوران انقلاب اسلامی، ترجمه دکتر حسین ابوترابیان، انتشارات اطلاعات، 1382