یکــی از نقــاط اشــتراک فرقه هــای مذهبــی تنــدرو، دامــن زدن بــر آتش اختلاف و تفرقه افکنی مقصدانه میان مذاهب اســت. چنانکه «وهابیــت»، تشــیع را مردود اعلام کرده و علیــه آن بدگویی می کند و از طرفــی، فرقها و شــبه فرقه هایی چــون «انجمن حجتیــه»، به گســترش شــکاف ها و رفتارهای تفرقه آمیز مشــغول اند.
به گزارش فرقه نیوز، این گروه ها با مخالفت و رد آنچه «وحدت اسلامی» خوانده می شود، موجب تشتت و جدایی بخش های مختلف اجتماع از هم می شوند.
مفهوم وحدت
پیــش از پرداختــن بــه چگونگــی فعالیت ها و آســیب های دینــی و اجتماعــی ایــن موضــوع، بهتــر اســت تعریــف درســتی از «وحــدت اسلامی» و منظور علما و بزرگان دین از این مفهوم داشــته باشــیم. مقصــود از وحــدت در اینجــا، نــه یکــی شــدن همه مذاهــب مختلف اسلامی و نــه انتخــاب یکــی از آن ها به جــای همه مذاهــب مختلف موجود اســت؛ چنین چیزی، خواســته امثال «داعش» می باشــد که خواهــان یکــی شــدن همه مرزهــای کشــورهای مســلمان و رفتن زیر پرچــم داعش به هر قیمتی هســتند.
در این حالــت، با وجود تفاوت آرا و ادله هایی که هر مذهب برای خود قائل است، به نظر نمی رسد راه مســالمت آمیزی بــرای تحقــق وحــدت وجــود داشــته باشــد. در واقــع، «تفســیر وحدت اسلامی به معنــای وحدت مذهبــی، نه تنها تحقق عملی ندارد، بلکه ترویج آن به ایجاد تفرقه و دشــمنی بیشــتر می انجامد؛ یعنی مسلمانان با یکدیگر دشمنی و جنگ کنند تا اندیشه خود را بر جهان اسلام حاکم سازند».
بــا ایــن تفاســیر، می تــوان اینطــور گفــت کــه مقصــود از وحــدت اسلامی، این اســت کــه پیــروان مذاهب گوناگــون اسلامی، در عین حالــی که احــکام خاص مذهب شــان را برای خود حفظ کــرده و به آن پایبنــد هســتند، در روابط اجتماعی، سیاســی، نظامــی، اقتصادی و فرهنگی خویش با مسلمین دیگر، همسو و تابع مصالح عالیه اسلام و امــت اســامی باشــند و «براســاس ایــن برداشــت از وحــدت، امــت اسلامی، مقابل دشمنان اسلام، همواره به صورت «ید واحده» عمل کنند».
در نگاهی کلان تر در این معنا، یک ملت، به معنای افرادی که در یک ســرزمین با فرهنگ و پشــتوانه تاریخی یکسانی زندگی می کنند و تمــام تبعه یک کشــور -از هر فرهنگی- برای حفظ منافع مشــترک و پاسداشت امنیت و فرهنگ خود و آیندگانشان، به نوعی تحت لوای وحــدت قرار می گیرند.
مســلمانان از این حیث با ســایر ادیان هم به صورتــی هم پیمــان شــده و موظفنــد در مقابل اســتکبار و اســتعمار، ایســتادگی کننــد. آنچنان که خداونــد متعال در قرآن کریم با تأ کید بر این مسئله می فرماید» «بگو ای اهل کتاب! بیایید بر ســخنی که میان ما و شــما یکسان است، بایستیم...».
بنــا بــر کلام خداونــد متعــال، حتــی در مواجهــه بــا دیگــر ادیــان توحیــدی غیــر اسلام، باید بر نکات مشــترک تأکید داشــت و مبنای رابطه را همبســتگی بر این موازین قرار داد، بنابراین ســخن ســختی نیســت کــه انتظار داشــت دیگر مذهب هــای درون خود اسلام را نیز با نگاهی ایجابی و هم افزاینده، مدنظر قرار داد.
لازمه اتحاد، محبت اســت و شــیعه و ســنی بایــد بــر پایــه محبــت بــا یکدیگــر متحد باشــند. البته این ســخن به این معنــا نیســت کــه نحله هــای مختلــف، دســت از آموزش، بحث و استدلال بردارند، بلکه نباید این روشنگری ها و تبادل نظرات در فضای خصمانه صورت پذیرد» «با حکمــت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعــوت کــن و با آنــان به (شــیوه ای) کــه نیکوتــر اســت مجادلــه نمــای. در حقیقــت، پــروردگار تــو به کســی کــه از راه او منحرف شــده داناتر و او به راهیافتگان (نیز) داناتر است».
اقدامات ضد وحدت
بــا ایــن مقدمــه بایــد دیــد چــه گروه هایــی مخالف وحدت هســتند و هدف آنها چیست؟ «وهابیــون»، یکــی از مخالفــان جــدی وحــدت اسلامی اند که باقی مســلمانان -اعم از شیعه و ســنی- را کافر می شــمارند. گروه دیگر، شــیعیان تندرویی هستند که با رفتارها و سخنان ناپسند بــر آتش اختلافــات، دامــن می زنند.
متأســفانه، انجمن حجتیــه نیز مخصوصا در سال های اخیر، رویــه این چنینی را در پیــش گرفته اســت. دســته دیگــری کــه نشــان داده اند وحدت مســلمانان، همــواره بــه ضــرر منافعشــان بــوده، برخــی کشــورهای استعمارگر و استکبار جهانی نظیر انگلستان، امریکا، اسرائیل غاصب و... هســتند که با همنوایی هر گروهی از شــیعیان با این دیدگاه ضد وحدت، می توان برچسب شیعه انگلیسی را به آن گروه، اطلاق نمود.
نحــوه عملکــرد و اقدامــات انجمن حجتیــه نیــز ســمت و ســویی دارد کــه دشــمنان اسلام، خواهان آننــد. اگرچه با تعطیلــی ظاهری انجمن حجتیه در سال 1362 ، به نظر می رسید که نام این تشکیلات تا مدت ها از ادبیات سیاسی جامعه حذف شود، اما برای آگاهان به مســائل سیاسی، مسلم بود که تلاش های ســازمان یافته گروه مزبور، در جهت اهداف آشکار و پنهان آن ادامه خواهدداشت.
«در زمســتان ســال 1381، انتشــار خبر فعالیت های تفرقه افکنانه انجمن حجتیــه در مناطق سنی نشــین کشــور، بحث دربــاره ماهیت ایــن تشــکیلات را بــار دیگــر، نقــل محافــل سیاســی جامعه مــا کرد و نــام انجمن حجتیــه را دوبــاره بــر ســر زبان ها انداخت....
اســتراتژی انجمن حجتیه که طی نیم قرن گذشته بر محور مبارزه با بهائیت متمرکز شــده بــود، تغییــر یافته و بر فعالیــت و تبلیغ علیه اهل ســنت متمرکز شده است... این مــوج تبلیغاتی، بــا تحریکات متعصبان اهل ســنت علیه شــیعیان همراه شــده و فضای عمومی در مناطق سنی نشــین را بــه گونه ای رقــم زده اســت کــه طیــف لائیک و ســکولار اهل ســنت نیز به گرایش های ضد شیعی پیوسته اند».
امروزه، یکی از وجوهی که انجمنی ها را از عامه مردم متمایز کرده و به نوعی، یکی از شاخصه های شناختن این طیف، همین مخالفت با وحدت شیعه و سنی است. افراد وابسته به این تشکیلات و دارای تفکرات به اصطلاح انجمنی، درصدد هستند تا با طرح مسائل اختلاف برانگیز میان شیعه و سنی، وحدتــی را که از مســائل مــورد تأکیــد بنیانگذار انقلاب اسلامی اســت، از بیــن ببرند.
ایــن امر را می تــوان در راســتای دشمن شناســی انحرافی و به تعبیری، دشمن تراشــی غیرواقعی انجمنی ها دانســت که از پیش از انقلاب، یکی از مشــکلات اصلی این جماعت محسوب می شود:
«قبــل از انقلاب که دشــمن اصلی اســتبداد و اســتعمار بود، آنها بهائیــت را مطرح می کردند، بعــد از انقلاب کــه تهدیــد امپریالیســم مطــرح بــود، آن ها مارکسیســم را بزرگنمایــی می کردند و الان هــم که تجاوز و اســتعمار نوین، کشــورهای اسلامی را تهدید می کند، آن ها شــیعه و سنی را دشمن یکدیگر معرفی می کنند».
آنــان ایــن نفرت پراکنی ها را در قبیح تریــن چارچوب ها بروز می دهند کــه نه از منظر دینی و اسلامی، پســندیده اســت و نه از نظــر اخلاقی و انســانی. در خیلــی از شهرستان ها، اعضای انجمن حجتیه در راســتای ایجاد اختلاف میان شیعه و ســنی، فعالیت های ناپسندانه بسیاری انجام می دهند.
«یکــی از ایــن رفتارهــای ناپســند و جاهلانه کــه بحق، کمــر دین و مکتب اهل بیت(ع) را می شکند و موجب کشته شدن شمار زیادی از شیعیان در جای جای جغرافیای پهناور اسلامی شده است، تلاش برخــی انجمنیــان و همگرایــان آن ها، یعنی برخی دین مداران عامی یــا بعضی منبری هــا و آخوندهــای متحجر، متعصب و زمان نشــناس و برخــی مداحــان بی ســواد و هوس مــدار، در احیای جشــن روز نهم ربیــع الاول بــا ادعای وجــود روایتــی در بحارالانوار علامه مجلســی در این موضوع می باشــد.
این افراد، مدعی وجود روایتی هســتند که بر رفع قلم از نامه اعمال شیعیان در این ایام، دلالت می کند؛ از این رو، در شب و روز این مناسبت موهوم، به بدترین و زشت ترین سخنان، رفتارها و دشنام ها مبادرت می ورزند».
هــر ســاله، نهم ربیع کــه در فاصله اندکی از هفته وحدت اسلامی قــرار گرفته اســت، بــه زمانی بــرای عقده گشــایی و بی حرمتــی تبدیل می شــود. دربــاره منبع شناســی روایاتی کــه باورمندان به آن اســتناد می کننــد، بررســی های زیادی صــورت گرفته و معلوم شــده حتی این تاریــخ، مربــوط بــه مناســبت ادعاشــده هــم نمی باشــد، امــا حتــی بر فــرض صحــت روایت منقول مجلســی در بحــار، «این گونــه روایات با محکمــات و بنیان هــای مرصــوص قرآنــی و مقصــد و مقصــود پیامبر بــزرگ خداونــد(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، ناســازگار و به بطلان محکوم است و مراجع بزرگ شیعه و عالمان فرهیخته و دلسوز امامیه، همواره با اینگونه رفتارها مخالف و ناسازگار بوده اند».
برای یافتن اطلاعات بیشــتر پیرامون نهم ربیــع الاول، خوانندگان محترم می توانند به کتابی به نام «نهم ربیع جهالت ها، خسارت ها» به قلم «مهدی مسائلی»، مراجعه نمایند. نویسنده در این اثر، ابعاد مختلــف موضوع من جملــه صحت و ثقم اســناد، توجیهات عملی و جهالت های نهفته در این مناسبت، نتایج و... را به خوبی مورد نقد و بررسی قرار داده است.
چند ســال گذشــته نیز کتابهایــی در رد اهل وحدت اسلامی و علیه ســنت، روانــه بــازار نشــر شــد. برخــی از ایــن کتاب هــا کــه بــه زبان عربــی چاپ و توزیــع شــده بودنــد، بــا طــرح جعلــی «چــاپ بیــروت» و بــدون مجــوز در قــم نشر می شــدند؛ اقدامی که در کشورهای عربــی، پیامدهــای نامناســبی بــه همــراه داشــت.
در واقع، نمی توان انتظار داشت گروه هایی کــه مورد توهین قرار می گیرند، سکوت کنند. از طرفی، «القاعده» هم در دامن زدن به روند تفرقه افکنانه، مبادرت ورزیــده و موجــی از تبلیغــات اهل ســنت در محافــل تنــدرو، چاپ و انرژی بخشــی از اهل ســنت بــر ایــن موضــوع متمرکــز شــد. بــه نظــر می رســد، شــبکه القاعــده و انجمن حجتیــه بــه صــورت خــاص و طیف هــای تنــدرو و متعصــب شــیعه و ســنی، به صورت عمومی، بر دامن زدن به اختلافات این دو مذهب اسلامی، اصرار دارند که روندی بسیار خطرناک به شمار می رود.
بخــش ســنتی انجمن نیــز در راســتای فعالیت های وحدت ســتیز رســانه ای، اعــم از ماهواره هــا، مکتوبــات، ارســال و پخــش نشــریات و جــزوات تحریک کننــده از تهــران و خراســان بــه مناطــق اهل ســنت، اســتفاده از نمادهای توهین آمیز به اهل ســنت و...، گام های مؤثری برداشته اســت. هرچند ایــن گرایش در انجمن حجتیه، عام نیســت، ولــی بســیاری از اعضــای انجمــن بــه صــورت سیســتماتیک از زمــره آتش افــروزان جنــگ شــیعه و ســنی اند کــه از لحاظ دینی و سیاســی، نه تنها به صلاح اسلام و کشور نخواهد بود، بلکه به نوعی خدمت به رژیم شــاه در گذشــته و سیاســت های خارجیان و دشمنان داخلی و خارجی در زمان حاضر، تلقی می شود.
بــه طــور کلــی، ایــن اقدامــات انجمن حجتیــه را می تــوان در طول گرایش هــای فرقه گرایانــه ایــن گــروه، تلقــی نمــود. به خصــوص این که چالــش بزرگ انجمن حجتیه با انقلاب اسلامی از ابتدای آن دوران، در برخــی زوایــای ایجــاد حکومــت و مســئله انتظار، تعریف می شــد. کم کم بــا تأکیــد امام خمینــی(ره) بــر ضــرورت وحــدت اسلامی بــه عنوان امری عقلی و شــرعی، تقابل انجمن با انقلاب در این گفتمان وحدت طلبانه، بیشــتر نمود پیدا کرد. حال آنکه جمع بندی رفتاری طیف های مختلــف کشــور، لــزوم وحــدت و اتحــاد ملــی را روشــن می ســازد، همانطــور که مقام معظم رهبری نیز بــه تازگی در اینباره فرموده اند:
«راجع به هفته وحدت، بنده گمان می کنم امروز بیش از همیشه اهمیــت ایــن ابتکار بزرگ امام راحل، آشــکار شده اســت. آن روزی که امــام بزرگــوار، هفته وحدت را اعلام کردند و وحدت مذاهب اسلامی و فرق اسلامی را در جهت گیری ها و در گرایش های عمومی، سیاسی و اجتماعی خودشــان اعلام کردنــد، آن روز خیلــی از مخاطبیــن واقعی این پیام نتوانســتند اهمیت این پیام را درک کنند؛ از جمله، مســئولین خیلــی از کشــورهای اسلامی کــه اصلا نفهمیدنــد چقــدر این پیام حائز اهمیت اســت.
خیلی ها هــم نفهمیدند، خیلی ها هم لــج کردنــد؛ یعنــی به دنبال اغــراض گوناگونــی که داشــتند، این پیام را ندیــده گرفتنــد. امــروز، مــا می فهمیــم کــه ایــن پیام چقــدر مهم بــوده. حوادثی کــه امــروز اتفــاق افتــاده، ایــن اختلافات گوناگونــی کــه میــان کشــورهای اسلامی اتفاق افتاده، این حوادث هولناکی که در بعضــی از کشــورهای منطقه، در ســوریه، در عــراق، در یــک برهه ای در لیبــی، در یمــن و در افغانســتان، از این اتفاقاتی که در اینجاهــا افتــاد، انســان می فهمــد کــه چقــدر اتحــاد دنیــای اسلام، مهــم بود و چقــدر یکپارچگــی امــت اسلامی، عنصــر ذی قیمتــی بــود کــه امــام، آن را اعاام کردنــد، آن را درخواســت کردنــد، آن را مطــرح کردند که اگر بود، بســیاری از این قضایا اتفاق نمی افتاد».
انتهای پیام/
